Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé, tuy nhiên trong nhiều trường hợp bé vẫn cần được bú bình vì nhu cầu của bé hoặc do điều kiện của mẹ. Bạn nên tham khảo một số cách cho bé bú bình đúng cách mà vẫn đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng cho bé.
Nhu cầu bú bình của trẻ sơ sinh
Trẻ sinh non, nhỏ con hơn so với tuổi thai hoặc không khỏe trong giai đoạn sơ sinh có thể cần được bú bình trong một thời gian ngắn trong khi chưa thể cho bú sữa mẹ.
Trẻ buồn ngủ hoặc có lượng đường trong máu thấp cũng có thể cần được bú bình nếu bữa ăn cho trẻ cần bổ sung thêm calo.
Đôi khi, mẹ chưa kịp sản sinh ra sữa thì bú bình sẽ giúp bé qua cơn đói.
Tương tự như vậy, nếu trẻ bị sụt cân, thì bú bình có thể rất cần thiết.
Bé bị sứt môi hoặc vòm miệng, nuốt hoặc hít thở khó khăn, có vấn đề với phản xạ khi hút/nuốt thì cũng có thể được bú bình.
Với các bà mẹ muốn nuôi con bằng sữa mẹ thì điều này sẽ hơi buồn nhưng không có nghĩa là sẽ không thể nuôi con bằng sữa mẹ nữa. Tùy thuộc vào việc phương pháp nào cần hơn vào thời điểm đó, bú bình thường là giải pháp thời điểm, còn bú sữa mẹ là giải pháp lâu dài. Bạn có thể nói chuyện với bác sĩ và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe rằng bạn đang muốn nuôi con bằng sữa mẹ. Họ có thể hỗ trợ và hướng dẫn bạn làm thế nào để vắt sữa và kích thích ngực sản sinh ra sữa. Có thể mất ba ngày hoặc lâu hơn sau khi sinh để sữa mẹ "xuống". Trong thời gian này, việc kích thích thường xuyên bằng tay hoặc vắt sữa sẽ giúp bạn sản sinh ra sữa. Thậm chí nếu bạn chỉ có được một vài giọt sữa, lượng sữa này vẫn rất tốt cho bé.
>> Tham khảo: Trẻ sơ sinh bú ít phải làm sao
Cách cho bé bú bình phù hợp với nhu cầu của con (Nguồn: Sưu tầm)
Mẹ cho bé bú bình trong trường hợp nào?
Đôi khi bú bình trở nên cần thiết khi mẹ quay lại với công việc sau khi sinh.
Nếu người mẹ bị ốm và bé không thể bú sữa mẹ.
Nếu người mẹ cần dùng thuốc được chống chỉ định với bà mẹ đang cho con bú thì bú bình là lựa chọn thay thế duy nhất.
Một số ông bố muốn chia sẻ trách nhiệm nuôi con thì cả bố và mẹ có thể chia sẻ với nhau công việc này. Các bà mẹ có thể vắt sữa và các ông bố có thể cho bé bú. Đối với các bà mẹ mệt mỏi và cần nghỉ ngơi thì bú bình là một sự lựa chọn tốt.
Các bà mẹ muốn đi ra ngoài nhưng không thể cho con bú ở nơi công cộng thì có thể cho bé bú bình, tùy thuộc vào bé mà thay đổi giữa bú bình và bú mẹ.
Khi bé và mẹ không ở gần nhau, bình sữa mẹ được vắt ra (EBM) hoặc sữa bột sẽ trở nên cần thiết. Hãy đảm bảo rằng bạn thực hiện đúng các hướng dẫn về chất bảo quản, hâm nóng và chuẩn bị cho bé bú.
>> Tham khảo: Dinh dưỡng cho mẹ cho con bú
Hướng dẫn cách cho bé bú bình dễ dàng và đúng cách
Bé đã quen bú mẹ trong thời gian dài, vì vậy, khi chuyển sang bú bình, mẹ cần có bước tập làm quen cho bé. Bé sẽ phải làm quen với cách bú mới cũng như loại sữa mới:
Bé đã quen đầu ti của mẹ nên cần cho bé uống loại sữa mới từ từ từng ít một và kết hợp với sữa mẹ. Lượng sữa nhiều hay ít tùy thuộc vào số tháng tuổi của bé. 1 ngày, mỗi bé cần 50ml/kg bao gồm cả sữa mẹ và sữa hộp.
Chia nhỏ bữa ăn của bé thành 8 bữa, cứ mỗi 3 tiếng bé sẽ bú 1 lần. Đối với bé 6 tháng tuổi, các bữa bú đêm sẽ dần ít đi. Đến 9 tháng, mẹ nên bỏ hẳn bữa bú đêm của bé. Lượng sữa mẹ có thể tham khảo là:
- Bé dưới 6 tháng: 700 - 800 ml / ngày.
- Bé trên 6 tháng: 600 - 700 ml / ngày.
Mẹ có thể vắt sữa của mẹ hòa chung với sữa hộp để cho bé dần quen với cách bú bình. Tần suất có thể là 3 - 5 ngày tùy theo tình hình làm quen của mỗi bé.
Nếu mẹ thấy bé đã quen với cách bú mới, mẹ sẽ chuyển dần rồi từ từ chuyển hẳn sang sữa hộp. Mẹ cần xem trước hướng dẫn cách pha như thế nào cho hợp lý.
Đối với các mẹ có sức khoẻ bình thường, mẹ có thể vừa cho bé bú bình vừa cho bé bú mẹ đến khi bé được 2 tuổi.
Khi trẻ trong độ tuổi từ 7 - 24 tháng, tuỳ theo từng trường hợp mà lượng sữa sẽ được điều chỉnh khác nhau:
- Các bé bú mẹ song song với bú bình: 400 - 500 ml / ngày.
- Các bé chỉ bú bình: 600 - 700 ml / ngày.
Đến tầm 2 tuổi, bé không bú sữa mẹ nữa, bé cần 600 - 700 ml / ngày.
Sau khi cho trẻ chuyển từ bú mẹ sang bú bình, nếu có thể nên tập cho trẻ uống sữa bằng cốc là tốt nhất vì sẽ đảm bảo vệ sinh dễ hơn bú bình. Khi bé đã chuyển hẳn sang bú bình một thời gian, mẹ nên tập cho bé uống sữa bằng ly sẽ tốt hơn vì như vậy sẽ đảm bảo vệ sinh hơn.
>> Xem thêm bài viết: Hướng dẫn mẹ cách cho con bú đúng cách
Hướng dẫn cho trẻ bú bình đúng cách (Nguồn: Sưu tầm)
Các kỹ thuật cho bé bú bình không bị sặc, thành công
Khi cho bé bú bình có thể chỉ dùng sữa mẹ hoặc cũng có thể pha sữa mẹ với sữa bột.
Tốt nhất là cho bé bú bình với sữa mẹ được vắt ra trước và sau đó có thể cho bú thêm sữa bột nếu cần thiết.
Sữa mẹ vắt ra (EBM) sẽ có phần tách bơ khi để lắng một lúc. Chất béo trong sữa sẽ tạo thành một lớp mỏng trên bề mặt. Sau khi lắc đều, chất béo sẽ hòa tan với các phần còn lại của sữa tạo thành màu trắng/vàng hơn so với trước. Hâm nóng sữa mẹ cũng giống như hâm nóng sữa bột. Bạn không nên sử dụng lò vi sóng để tránh gây bỏng cục bộ hoặc hâm nóng sữa không đều.
Trẻ sơ sinh không đặc biệt thích một dạng núm vú nhất định nào cả. Có trẻ thích núm vú cao su dạng hàm răng, có trẻ lại thích những núm vú dài tới gần chỗ giao nhau giữa phần trước và sau của vòm miệng. Bạn có thể cho bé thử một số loại núm vú khác nhau để xem bé thích loại nào.
Thường sẽ có sự thay đổi số lần bú khi trẻ chuyển từ bú mẹ sang bú bình. Hàm lượng đạm trong sữa mẹ thường thấp hơn so với sữa bột vì vậy bạn có thể kết hợp cả sữa mẹ và sữa bột cùng nhau, bạn sẽ thấy bé không thường xuyên thấy đói nữa.
Phân của trẻ bú sữa mẹ cũng khác với bú sữa bột. Một số trẻ có thể bị táo bón khi chuyển sang sữa bột. Bạn nên hỏi bác sĩ nếu thấy lo lắng.
Nếu trẻ chưa uống hết sữa trong bình, bạn nên bỏ phần thừa đi. Hâm nóng lại sữa mẹ và sữa bột không tốt và trẻ dễ bị đau bụng. Cần bảo quản sữa mẹ và sữa bột đúng cách, để ở ngăn đông của tủ lạnh chứ không nên để ở cánh tủ lạnh.
Sữa mẹ có thể được bảo quản 3 - 5 ngày trong tủ lạnh ở ngăn tiệt trùng và kín.
Sữa mẹ khi vắt ra có thể bảo quản ở ngăn đông lạnh 3 tháng.
Sữa mẹ khi vắt ra để ở ngăn đông lạnh với nhiệt độ cực thấp có thể bảo quản từ 6 - 12 tháng.
Bác sĩ Nguyễn Phước Mỹ Linh khuyên rằng:
Mẹ đi làm có thể vắt sữa và bảo quản sữa trong tủ lạnh để bé bú. Cách bảo quản như sau:
1. Sữa mẹ vắt ra cho vào bình có nắp đậy hoặc túi đựng sữa, mỗi bình hay túi chỉ đựng khoảng 80-120ml cho vừa mỗi cử bú, chừa 1 khoảng trống trong bình, túi, không nên để tràn đầy.
2. Sữa bảo quản ở nhiệt độ phòng được 4 giờ, ngăn mát tủ lạnh tối đa 3 ngày, ngăn đá tối đa 6 tháng.
3. Khi dùng, cho túi sữa vào bình hâm sữa để rã đông, không đun sôi sữa hay dùng lò vi sóng hâm sữa.
>> Tham khảo: Cách chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ tốt nhất
Mẹo giúp mẹ xử trí nhanh và hiệu quả khi bé bú bình bị sặc sữa
Tình trạng bé bị sặc sữa khi bú bình là vấn đề phổ biến, thường gặp nên dù cho mẹ có cẩn thận đến đâu cũng rất khó tránh khỏi. Do vậy, nếu chẳng may bé nhà bạn bị sặc thì ba mẹ đừng quá lo lắng mà hãy bình tĩnh xử lý theo các bước làm sau:
Mẹ hãy cho bé ngồi thẳng dậy và để bé ho, phun ra sữa. Trường hợp bé khó thở, da trở nên tím tái thì mẹ cần tìm cách hút sữa từ mũi, miệng của con ra ngay lập tức.
Nếu bé vẫn còn khó thở thì mẹ đừng chần chừ mà hãy đem con đi khám. Khi đang chờ xe đi bệnh viện, mẹ nên đặt bé nằm úp vào cánh tay mình, sau đó vỗ nhẹ vào lưng 5 cái rồi hay lật lại xem con đã hết sặc sữa hay chưa.
Trường hợp con vẫn khó thở, mẹ hãy đặt con nằm ngửa rồi ấn nhẹ vào lồng ngực khoảng 5 lần. Nếu con vẫn không hết tình trạng sặc sữa, mẹ hãy thực hiện lại các bước như trên trong lúc đưa bé đi cấp cứu.
Cách khắc phục khi bé bú bình bị sặc sữa (Nguồn: Sưu tầm)
Những điều mẹ nên biết khi duy trì cho trẻ bú mẹ chuyển sang bú bình
Trẻ đang bú bình không có nghĩa là không cho trẻ bú mẹ giữa, trước và sau khi bú bình.
Bạn có thể thấy trẻ thích ngậm một bên vú hơn so với bên kia. Tuy nhiên, bạn nên cho bé bú đều cả hai bên.
Áp bé vào ngực bạn khi cho bé bú bình.
Trẻ vẫn thích bú ngay cả khi lượng sữa sản sinh ra không nhiều. Việc cho trẻ bú sẽ giúp kích thích sản sinh sữa và cung cấp đủ lượng sữa cần thiết cho trẻ.
Nếu bạn vắt sữa, hãy vắt đồng thời cả hai bên. Điều này giúp tăng kích thích sản sinh sữa.
Khi mẹ "xuống sữa" và sữa đang chảy, việc vắt sữa trở nên đơn giản hơn. Hãy nghĩ về bé, ôm bé, ôm bé gần với bạn, tập trung vào thư giãn và ngửi mùi da bé trước khi vắt sữa sẽ giúp bạn tạo phản xạ xuống sữa.
Máy hút sữa khá phổ biến, bạn có thể mua, thuê hoặc mượn. Chi phí ban đầu có thể cao nhưng so sánh với chi phí mua sữa bột, bạn sẽ thấy sữa mẹ vẫn là sự lựa chọn rẻ hơn về lâu dài.
Nếu bạn ít sữa, bạn có thể cho bé bú sữa mẹ trước, sau đó dùng sữa vắt và/hoặc sữa bột. Chuẩn bị sẵn sàng trước khi cho bé bú để không bị gián đoạn giữa bú mẹ và bú bình bổ sung. Cho bé bú lâu hơn 1 giờ sẽ ảnh hưởng đến việc cho bú và bé sẽ bị mệt.
Việc bú bình hay bú sữa mẹ có ảnh hưởng như thế nào đến sự thành công của việc cho con bú vẫn đang gây tranh cãi. Khuyến nghị chung là tránh bú bình và chỉ cho bú mẹ. Núm vú cao su cũng có thể ảnh hưởng đến việc cho con bú và nên tránh sử dụng trong sáu tuần đầu tiên cho đến khi bé quen bú mẹ.
Nhầm lẫn núm vú có thể xảy ra với trẻ sơ sinh khi chuyển từ núm vú mẹ sang núm vú cao su và ngược lại. Tuy nhiên, nhiều trẻ quá say sưa bú nên không nhận thấy sự khác biệt này. Bạn có thể tìm thêm thông tin chi tiết về trường hợp của bạn ở các chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
>> Tham khảo: Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ
Những lưu ý mẹ cần biết khi trẻ chuyển sang bú bình (Nguồn: Sưu tầm)
Làm sao để cho bé chịu bú bình
Tình trạng con không chịu bú bình hoặc đột nhiên bỏ bú mình khiến bố mẹ lo lắng vì sợ con không đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Bố mẹ có thể tham khảo một số cách cho bé bú bình như sau:
Cho bé bú bình khi con thực sự đói: Khi con đói và cần nạp năng lượng thì lúc này mẹ cho con bú bình trẻ sẽ hợp tác. Trường hợp bé đã ăn dặm thì mẹ không nên cho con ăn quá nhiều vì điều này sẽ làm con nó và không chịu bú sữa.
Khi cho con bú bình, mẹ nên để cho trẻ trong không gian yên tĩnh, hạn chế những yếu tố khiến con sao nhãng, mất tập trung.
Giai đoạn đầu chuyển bú bình, mẹ nên dùng trực tiếp bằng sữa mẹ, vừa là nguồn dinh dưỡng đảm bảo nhất vừa tối ưu chi phí cho gia đình. Bởi vì bé đang quen với sữa mẹ nên việc chuyển đổi này cũng dễ dàng hơn, về sau nhà mình có thể đổi dần sang sữa công thức.
Cũng có trường hợp bé không chịu bú bình do không hợp núm ti, quá cứng hoặc quá cỡ, bố mẹ theo dõi thấy điều này thì nên thay mới sang loại phù hợp hơn cho bé hợp tác nhé.
Hy vọng những chia sẻ trong bài viết này hữu ích tới ba mẹ đang loay trong việc tìm cách cho bé bú bình đơn giản và hiệu quả. Huggies hân hạnh đồng hành cùng mẹ trên từng chặng đường phát triển của bé yêu, mang đến những kiến thức chăm sóc bé chi tiết và bổ ích mỗi ngày.
Nhận thêm tư vấn từ các Chuyên gia Huggies®, đặc biệt dành riêng cho các thắc mắc của mẹ về cách cho con bú đúng cách. Hãy gửi câu hỏi ngay mẹ nhé!
>> Xem thêm:
Chăm sóc trẻ bằng cách bú bình hay cho bú mẹ
Truy tìm thủ phạm làm bé bú ít, lười bú